Ekstrakt z zielonej herbaty – właściwości i korzyści zdrowotne

Zielona herbata jest od wieków ceniona za korzystny wpływ na zdrowie. Ekstrakt z zielonej herbaty – skoncentrowane źródło bioaktywnych składników, jest chętnie wykorzystywany do produkcji preparatów wspomagających dobrą kondycję organizmu. Jakie jest jego działanie i jak można wykorzystać jego moc w codziennym życiu? Podpowiadamy.

Historia i pochodzenie zielonej herbaty

Zielona herbata, uprawiana od tysięcy lat, ma swoje korzenie w Chinach. To właśnie tam, według legend, cesarz Shen Nong odkrył przypadkiem zieloną herbatę około 2737 roku p.n.e., kiedy to liście herbaty wpadły do jego filiżanki z gorącą wodą. Od tamtej pory herbata stała się nieodłącznym elementem chińskiej kultury, a z czasem rozprzestrzeniła się na Japonię, Koreę i inne kraje Azji. Wielowiekowe tradycje picia zielonej herbaty łączą się z przekonaniem o jej licznych korzyściach zdrowotnych, co sprawiło, że stała się ona jednym z najpopularniejszych napojów na świecie.

Metody pozyskiwania ekstraktu z zielonej herbaty

Aby w pełni wykorzystać zdrowotne właściwości zielonej herbaty, naukowcy opracowali metody ekstrakcji, które pozwalają wydobyć jej cenne składniki. Najczęściej stosowaną techniką jest ekstrakcja z użyciem rozpuszczalników, takich jak woda czy alkohol etylowy. Proces ten polega na maceracji suszonych liści herbaty w odpowiednim rozpuszczalniku. Następnie rozpuszczalnik jest usuwany, pozostawiając skoncentrowany ekstrakt z zielonej herbaty, który jest bogaty w składniki aktywne.

Główne składniki aktywne zielonej herbaty 

Kiedy mówimy o korzyściach zdrowotnych zielonej herbaty, musimy wskazać jej kluczowe składniki aktywne. Na czele tej listy stoją katechiny, wśród których najważniejszą jest EGCG (galusan epigallokatechiny). Katechiny są odpowiedzialne za właściwości antyoksydacyjne herbaty, które pomagają w walce z wolnymi rodnikami w organizmie.

Oprócz katechin, zielona herbata zawiera również inne ważne składniki, takie jak teina (odmiana kofeiny), której działanie pobudzające jest dobrze znane wielu z nas. Flawonoidy, teaniny i polifenole to kolejne składniki, które przyczyniają się do szerokiego spektrum właściwości zdrowotnych zielonej herbaty, w tym poprawy funkcji poznawczych, wsparcia układu krążenia i ochrony przed niektórymi chorobami przewlekłymi.

Właściwości zdrowotne ekstraktu z zielonej herbaty

• Ekstrakt z zielonej herbaty jest ceniony za właściwości antyoksydacyjne. Wolne rodniki, które są produkowane w organizmie w wyniku różnych procesów metabolicznych oraz ekspozycji na czynniki zewnętrzne, takie jak promienie UV czy zanieczyszczenia, mogą prowadzić do uszkodzeń komórek. Katechiny, obecne w ekstrakcie z zielonej herbaty, neutralizują te szkodliwe cząsteczki, chroniąc organizm przed ich negatywnym wpływem.
• Zielona herbata jest nie tylko źródłem antyoksydantów, ale także substancji wspierających układ krążenia. Może przyczynić się do obniżenia ciśnienia krwi, poprawy profilu lipidowego oraz zapobiegania miażdżycy. Regularne spożywanie zielonej herbaty lub jej ekstraktu może być korzystne dla serca i kondycji naczyń krwionośnych, co potwierdzają liczne badania epidemiologiczne.
• Ekstrakt z zielonej herbaty może także przyczynić się do stabilizacji poziomu glukozy we krwi. Wspiera wrażliwość insulinową, co może być korzystne dla osób z insulinoopornością lub zagrożonych cukrzycą.
• Ekstrakt z zielonej herbaty, dzięki zawartości katechin i innych składników bioaktywnych, może wspierać zdrowie mózgu. Badania sugerują, że regularne spożywanie zielonej herbaty wpływa korzystnie na funkcje poznawcze, takie jak koncentracja, pamięć czy zdolność uczenia się. Dodatkowo, dzięki działaniu antyoksydacyjnemu, zielona herbata chroni komórki nerwowe przed uszkodzeniem, co może być ważne w profilaktyce chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Parkinsona czy choroba Alzheimera.
• Dla wielu osób zielona herbata jest kojarzona przede wszystkim ze wsparciem procesu odchudzania. I nie bez powodu – katechiny zawarte w zielonej herbacie wpływają korzystnie na metabolizm i redukcję tkanki tłuszczowej. W połączeniu z teiną (odmianą kofeiny) może to przyczyniać się do większej utraty wagi podczas diety i aktywności fizycznej.
• Zielona herbata służy nie tylko do picia. Jej ekstrakt jest często wykorzystywany w produktach do pielęgnacji skóry. Dzięki właściwościom antyoksydacyjnym wspiera ochronę skóry przed szkodliwym działaniem promieniowania UV, a tym samym przed przedwczesnym starzeniem. Wspomaga również redukcję stanów zapalnych i zaczerwienienia skóry.
• Składniki aktywne zawarte w ekstrakcie z zielonej herbaty wpływają korzystnie na mikroflorę jelitową, wspierając rozwój korzystnych bakterii i hamując rozwój patogenów. Prawidłowa mikroflora jest kluczem do utrzymania zdrowia jelit i całego organizmu.

Ekstrakt z zielonej herbaty w profilaktyce chorób cywilizacyjnych

Choroby serca, cukrzyca, nowotwory – to tylko niektóre z chorób cywilizacyjnych, które stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia współczesnego człowieka. Ekstrakt z zielonej herbaty może stać się ważnym elementem profilaktyki tych schorzeń. 

Choć ekstrakt z zielonej herbaty jest naturalnym środkiem i cieszy się dużą popularnością, może wchodzić w interakcję z niektórymi lekami. Przykładowo, zielona herbata może wpływać na działanie leków przeciwzakrzepowych, co może zwiększać ryzyko krwawień. Warto również zachować ostrożność, jeśli przyjmuje się leki na nadciśnienie, ponieważ zielona herbata może wpływać na ich efektywność.

Działania niepożądane przy nadmiernym spożyciu ekstraktu z zielonej herbaty

Nadmierna konsumpcja ekstraktu z zielonej herbaty, podobnie jak innych suplementów diety, nie jest wskazana. Może prowadzić do niepożądanych skutków, takich jak bezsenność, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, czy nadmierne pobudzenie. Warto pamiętać, że zielona herbata zawiera teinę, która w dużych ilościach może wpływać pobudzająco na układ nerwowy.

Stosowanie ekstraktu z zielonej herbaty wiążę się z pewnymi ograniczeniami. Kobiety w ciąży oraz karmiące piersią powinny unikać nadmiernego spożycia zielonej herbaty, ponieważ może ona utrudniać przyswajanie pewnych składników mineralnych, takich jak żelazo. Osoby z problemami z wątrobą, nerkami czy układem krążenia również powinny zachować zwiększoną ostrożność.

Zalecane dawki i sposoby stosowania ekstraktu z zielonej herbaty

Optymalna ilość ekstraktu z zielonej herbaty może różnić się w zależności od indywidualnych potrzeb i celów. Dla większości osób bezpieczne są dawki w zakresie od 250 do 500 mg ekstraktu dziennie. Ważne, aby zawsze przestrzegać zaleceń producenta i nie przekraczać zalecanego dziennego spożycia.

Zanim zdecydujesz się na suplementację ekstraktem z zielonej herbaty, warto skonsultować się z lekarzem lub specjalistą. Taki krok pomoże uniknąć potencjalnych interakcji z lekami i dostosować dawkowanie do indywidualnych potrzeb. 

Źródła:

1. Kuriyama, S., Shimazu, T., Ohmori, K., Kikuchi, N., Nakaya, N., Nishino, Y., ... & Tsuji, I. (2006). Green tea consumption and mortality due to cardiovascular disease, cancer, and all causes in Japan: the Ohsaki study. Journal of the American Medical Association, 296(10), 1255-1265.
2. Cabrera, C., Artacho, R., & Giménez, R. (2006). Beneficial effects of green tea—a review. Journal of the American College of Nutrition, 25(2), 79-99.
3. Chow, H. H., & Hakim, I. A. (2011). Pharmacokinetic and chemoprevention studies on tea in humans. Pharmacological Research, 64(2), 105-112.